Bạn có biết? Không khí trong nhà thường ô nhiễm gấp 2–5 lần so với ngoài trời do tích tụ bụi mịn, formaldehyde từ đồ nội thất, khói bếp, chất tẩy rửa,… Đây chính là “thủ phạm thầm lặng” ảnh hưởng đến sức khỏe hô hấp, làn da và giấc ngủ mỗi ngày.
Thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào máy lọc không khí, ngày càng nhiều người lựa chọn một giải pháp tự nhiên, thẩm mỹ và bền vững hơn: trồng cây xanh trong nhà. Không chỉ làm đẹp không gian sống, nhiều loại cây cảnh còn có khả năng hấp thụ khí độc, tạo oxy, cân bằng độ ẩm và cải thiện tâm trạng.
Có thể bạn quan tâm:
Trong bài viết này, hãy cùng khám phá 8 loại cây trồng trong nhà được khoa học chứng minh có khả năng thanh lọc không khí vượt trội, dễ trồng, dễ chăm sóc và phù hợp với mọi không gian – từ phòng khách, phòng ngủ đến bàn làm việc.
Lợi ích của việc trồng cây trong nhà
Không chỉ là vật trang trí làm đẹp không gian sống, cây xanh trong nhà còn đóng vai trò như một “máy lọc không khí tự nhiên” và “liều thuốc tinh thần” quý giá. Dưới đây là những lợi ích nổi bật mà bạn sẽ cảm nhận được khi trồng cây trong nhà:
Thanh lọc không khí – khử độc hại từ bên trong
Bạn có biết? Những chất độc như formaldehyde, benzen, toluene, trichloroethylene,… thường “ẩn nấp” trong sơn tường, đồ nội thất, thảm, rèm cửa hay chất tẩy rửa gia đình. Dù mắt thường không nhìn thấy, nhưng hít phải chúng lâu dài có thể gây đau đầu, dị ứng, thậm chí ảnh hưởng gan, phổi.
Một số loại cây như lan ý, trầu bà, lưỡi hổ, thường xuân đã được NASA xếp vào nhóm có khả năng hấp thụ khí độc và làm sạch không khí trong nhà một cách hiệu quả. Chúng hoạt động như một bộ lọc sinh học: hút khí ô nhiễm qua lá và rễ, phân giải và nhả ra khí sạch.
Tăng cường oxy – cải thiện hô hấp và giấc ngủ
Cây xanh thực hiện quá trình quang hợp để tạo ra oxy. Một số cây đặc biệt như lưỡi hổ hay nha đam còn có khả năng nhả oxy vào ban đêm, ngược lại với đa số thực vật. Điều này rất có lợi khi đặt cây trong phòng ngủ – giúp không khí trong lành hơn, dễ thở hơn, và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Bạn sẽ cảm nhận rõ sự khác biệt khi mỗi sáng thức dậy thấy đầu óc tỉnh táo, nhẹ nhàng và dễ chịu hơn.
Tăng độ ẩm – chống khô da, khô họng
Trong môi trường điều hòa hoặc khí hậu hanh khô, độ ẩm trong phòng thường giảm xuống, gây khô da, nứt nẻ môi, viêm họng hoặc dị ứng hô hấp. Một số cây như cau tiểu trâm, dương xỉ, hay lan ý có khả năng bốc hơi nước qua lá, giúp cân bằng độ ẩm không khí tự nhiên mà không cần đến máy phun sương.
Không khí đủ ẩm không chỉ dễ chịu hơn mà còn giúp giảm bụi mịn lơ lửng trong không gian sống.
Giảm căng thẳng, tăng năng suất làm việc
Nhiều nghiên cứu cho thấy việc tiếp xúc với cây xanh – dù chỉ đơn giản là nhìn thấy chúng – có thể giảm mức độ căng thẳng, lo âu và tăng sự tập trung.
Một chậu cây nhỏ trên bàn làm việc như ngũ gia bì, thường xuân hoặc trầu bà không chỉ lọc không khí mà còn mang lại cảm giác thư giãn, giảm mỏi mắt và tăng hiệu suất làm việc lên đến 15%, theo một nghiên cứu từ Đại học Exeter (Anh).
Trang trí đẹp, nâng tầm không gian sống
Không thể phủ nhận rằng cây xanh mang lại vẻ đẹp tươi mát, sống động cho bất kỳ góc nào trong ngôi nhà – từ phòng khách sang trọng đến góc bếp nhỏ ấm cúng. Những mảng xanh giúp trung hòa màu sắc nội thất, tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên và làm dịu đi những đường nét thô cứng của không gian hiện đại.
Đặt một vài chậu cây hợp lý có thể thay đổi toàn bộ “khí chất” của căn phòng.
Ý nghĩa phong thủy – hút tài lộc, đuổi tà khí
Bên cạnh công dụng sinh học, cây cảnh còn được xem là vật phẩm phong thủy. Những loại cây như ngũ gia bì, lưỡi hổ, trầu bà không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn tượng trưng cho may mắn, tài lộc, bảo vệ gia chủ khỏi khí xấu.
Tùy theo mệnh và hướng nhà, việc lựa chọn và bố trí cây cảnh phù hợp có thể mang lại nhiều điều tích cực trong cuộc sống và công việc.
8 loại cây trồng trong nhà giúp làm sạch không khí hiệu quả
Trồng cây trong nhà là một cách đơn giản và tự nhiên để làm sạch không khí bạn hít thở mỗi ngày. Dưới đây là danh sách những loại cây được nhiều nghiên cứu – bao gồm cả NASA – công nhận về khả năng hấp thụ khí độc, tăng cường oxy và cải thiện môi trường sống.
Cây lưỡi hổ (Sansevieria trifasciata)
Cây lưỡi hổ (tên khoa học: Sansevieria trifasciata), còn được gọi là lưỡi mẹ chồng, hổ vĩ, hay snake plant trong tiếng Anh, là một loại cây cảnh phổ biến nhờ đặc tính dễ trồng, bền bỉ và khả năng lọc không khí tốt.
- Khả năng lọc khí: Hấp thụ formaldehyde, benzen, xylene, toluene, đặc biệt là nhả oxy vào ban đêm, rất hiếm ở thực vật.
- Ưu điểm: Cực kỳ dễ sống, chịu hạn tốt, không cần nhiều ánh sáng.
- Phong thủy: Tượng trưng cho sự mạnh mẽ, bảo vệ gia chủ khỏi tà khí.
- Vị trí lý tưởng: Phòng ngủ, bàn làm việc, lối ra vào.
Lan ý (Peace Lily)
Cây lan ý (Spathiphyllum spp.), còn gọi là Peace Lily hay Bạch Môn, là một loại cây cảnh trong nhà rất được ưa chuộng nhờ vẻ đẹp thanh thoát và khả năng thanh lọc không khí tốt.
- Khả năng lọc khí: Loại bỏ amoniac, formaldehyde, benzen, trichloroethylene và cả nấm mốc trong không khí.
- Ưu điểm: Ra hoa quanh năm, dễ sống trong điều kiện ánh sáng thấp, hút ẩm tự nhiên.
- Phong thủy: Mang đến sự yên bình, hài hòa trong gia đình.
- Vị trí lý tưởng: Phòng khách, nhà tắm, cạnh cửa sổ.
Thường xuân (English Ivy)
Cây thường xuân (Hedera helix), còn gọi là English Ivy hay dây nguyệt quế, là loại cây dây leo xanh quanh năm, nổi tiếng nhờ vẻ đẹp mềm mại và khả năng thanh lọc không khí tốt.
- Khả năng lọc khí: Hấp thụ formaldehyde, benzen, nấm mốc và cả bụi mịn PM2.5.
- Ưu điểm: Dễ trồng thành giàn, rủ xuống mềm mại, thích hợp trang trí treo tường hoặc đặt trên kệ cao.
- Lưu ý: Nên để nơi thoáng gió, tưới nước đều đặn.
- Vị trí lý tưởng: Gần cửa sổ, phòng ngủ, văn phòng kín.
Trầu bà (Pothos / Devil’s Ivy)
Cây trầu bà (Epipremnum aureum), còn gọi là Pothos, Devil’s Ivy hay Hoàng tâm điệp, là loại cây cảnh dây leo phổ biến, được yêu thích nhờ vẻ xanh mướt và khả năng sống khỏe trong nhiều điều kiện khác nhau.
- Khả năng lọc khí: Xử lý formaldehyde, CO, benzen và toluene.
- Ưu điểm: Dễ trồng bằng đất hoặc thủy sinh, sinh trưởng nhanh, ưa bóng.
- Phong thủy: Mang lại may mắn, tài lộc, thường được dùng trong văn phòng hoặc nhà ở.
- Vị trí lý tưởng: Bàn làm việc, giá sách, phòng khách.
Cau tiểu trâm (Areca Palm)
Cây cau tiểu trâm (Chamaedorea elegans), còn gọi là cau cảnh mini hay Areca Palm, là loại cây cảnh lá xanh mướt, dáng thanh mảnh, rất được ưa chuộng để trưng bày trong nhà, văn phòng.
- Khả năng lọc khí: Hấp thụ khí độc như toluene, xylene; đồng thời giúp tăng độ ẩm tự nhiên.
- Ưu điểm: Lá tỏa rộng, mềm mại, làm dịu không gian hiện đại, tạo cảm giác mát mẻ.
- Phong thủy: Tượng trưng cho sự thịnh vượng, sung túc.
- Vị trí lý tưởng: Phòng khách, hành lang, văn phòng có máy lạnh.
Dương xỉ (Boston Fern)
Cây dương xỉ (Nephrolepis exaltata), thường được gọi là Boston Fern hay dương xỉ Mỹ, là loại cây cảnh xanh mát, tán lá rậm rạp, được ưa chuộng để trang trí trong nhà và văn phòng.
- Khả năng lọc khí: Hấp thụ formaldehyde, xylene, tăng độ ẩm không khí.
- Ưu điểm: Tán lá rủ đẹp mắt, mềm mại, thích hợp treo giỏ hoặc để trong chậu cao.
- Lưu ý: Thích môi trường ẩm, thoáng gió; không nên để quá khô.
- Vị trí lý tưởng: Nhà tắm, gần cửa sổ, ban công có mái che.
Nha đam (Aloe Vera)
Cây nha đam (Aloe vera), còn gọi là lô hội, là loại cây mọng nước nổi tiếng vừa làm cảnh, vừa có giá trị dược liệu và làm đẹp.
- Khả năng lọc khí: Loại bỏ formaldehyde và benzen; nhả oxy vào ban đêm.
- Ưu điểm: Ngoài lọc khí, còn có thể dùng để dưỡng da, trị bỏng nhẹ, chống viêm.
- Lưu ý: Ưa sáng, cần đất thoát nước tốt.
- Vị trí lý tưởng: Bếp, bệ cửa sổ, phòng ngủ nhỏ.
Ngũ gia bì (Schefflera arboricola)
Cây ngũ gia bì (Schefflera arboricola), còn gọi là ngũ gia bì chân chim hay Schefflera, là loại cây cảnh xanh mát, tán lá đẹp, thường được trồng trong nhà hoặc sân vườn để trang trí và mang ý nghĩa phong thủy tốt.
- Khả năng lọc khí: Khử độc không khí, có khả năng đuổi muỗi tự nhiên.
- Ưu điểm: Dáng cây gọn đẹp, dễ tạo tán, thích hợp làm cây phong thủy trong nhà hoặc văn phòng.
- Phong thủy: Đại diện cho sự bền vững, hòa thuận, phù hợp cho người mệnh Mộc và Thổ.
- Vị trí lý tưởng: Phòng khách, cửa ra vào, nơi làm việc.
Gợi ý cách bố trí cây xanh trong nhà
Không phải loại cây nào cũng phù hợp đặt ở mọi vị trí trong nhà. Tùy vào đặc điểm ánh sáng, độ ẩm, công năng sử dụng của từng khu vực và thói quen sinh hoạt, bạn có thể chọn những loại cây phù hợp nhất để vừa làm sạch không khí, vừa tăng tính thẩm mỹ và hài hòa phong thủy.
Dưới đây là một số gợi ý bố trí cây xanh theo từng không gian phổ biến trong nhà:
Phòng ngủ: ưu tiên cây nhả oxy vào ban đêm
Phòng ngủ là nơi nghỉ ngơi, cần bầu không khí trong lành và tĩnh lặng. Tuy nhiên, phần lớn cây xanh hấp thụ oxy vào ban đêm – điều này có thể làm không gian trở nên bí hơn nếu chọn sai loại cây.
Gợi ý cây phù hợp:
- Lưỡi hổ: Nhả oxy về đêm, khử khí độc.
- Nha đam: Thanh lọc không khí, tốt cho da.
- Lan ý: Làm dịu không khí, hút ẩm nhẹ (đặt nơi thoáng).
- Thường xuân: Giảm nấm mốc, phù hợp phòng kín.
Phòng khách: không gian lý tưởng để cây phát triển mạnh
Phòng khách thường rộng, thoáng sáng – là nơi lý tưởng để đặt các loại cây có tán đẹp, mang tính trang trí cao và phong thủy tốt.
Gợi ý cây phù hợp:
- Cau tiểu trâm: Tạo độ ẩm, lọc khí tốt, dáng thanh lịch.
- Ngũ gia bì: Vừa khử độc, vừa hợp phong thủy.
- Trầu bà leo cột: Màu xanh mướt, dễ kết hợp nội thất.
- Dương xỉ lớn: Làm mềm không gian, hút ẩm tốt.
Gợi ý cách bố trí:
- Đặt cạnh ghế sofa, kệ TV, hoặc các góc phòng thiếu điểm nhấn.
- Có thể kết hợp cây lớn (sàn nhà) và cây nhỏ (kệ/giá).
- Dùng chậu gốm, mây tre, hoặc chậu sứ trắng tạo sự sang trọng.
Bàn làm việc / góc học tập: Tạo cảm hứng và tăng tập trung
Một vài chậu cây nhỏ không chỉ giúp thanh lọc không khí mà còn tạo cảm giác thư giãn, tăng hiệu suất làm việc, giảm căng thẳng.
Gợi ý cây phù hợp:
- Ngũ gia bì mini: Gọn nhẹ, lọc khí, dễ chăm.
- Trầu bà để bàn: Sinh khí tốt, hút khí độc từ máy tính.
- Sen đá / nha đam nhỏ: Dễ chăm, hợp người bận rộn.
- Thường xuân treo: Làm mềm không gian.
Gợi ý cách bố trí:
- Nên đặt cây ở góc bàn, không chắn ánh sáng hoặc không gian làm việc.
- Tránh cây có mùi hoặc hoa dễ rụng gây phân tâm.
Nhà tắm / nhà vệ sinh: Hút ẩm, khử mùi tự nhiên
Đây là khu vực thường có độ ẩm cao, ánh sáng thấp – dễ sinh mùi và nấm mốc. Một vài loại cây thích ẩm sẽ giúp cải thiện không khí rõ rệt.
Gợi ý cây phù hợp:
- Dương xỉ: Thích hợp với độ ẩm cao.
- Lan ý: Hút ẩm và làm sạch không khí.
- Thường xuân: Giảm mốc, thanh lọc khí độc.
- Nha đam: Thoát nước tốt, lọc khí tốt.
Gợi ý cách bố trí:
- Đặt cây gần cửa sổ hoặc nơi có ánh sáng nhẹ.
- Dùng chậu treo hoặc kệ tường để tiết kiệm diện tích.
- Đảm bảo chậu có lỗ thoát nước để tránh úng rễ.
Khu bếp / bàn ăn: Làm mát, khử mùi, tăng tính thẩm mỹ
Nhà bếp là nơi dễ tích tụ mùi dầu mỡ, khí độc từ nấu nướng. Trồng cây ở đây giúp lọc khí, làm mát và tạo cảm giác sạch sẽ, dễ chịu khi nấu ăn.
Gợi ý cây phù hợp:
- Nha đam: Khử độc, dễ trồng, tiện sử dụng.
- Trầu bà thủy sinh: Gọn gàng, sạch sẽ, lọc khí tốt.
- Dương xỉ nhỏ: Giúp hút mùi, cân bằng ẩm.
- Cây hương thảo / bạc hà: Có mùi dễ chịu, đuổi côn trùng nhẹ.
Gợi ý cách bố trí:
- Đặt gần cửa sổ bếp, kệ bếp hoặc cạnh bồn rửa.
- Ưu tiên cây có kích thước nhỏ, gọn, dễ di chuyển khi dọn dẹp.
Tùy theo không gian sống, bạn không cần phải trồng quá nhiều cây. Chỉ cần từ 3–5 chậu cây phù hợp là đã đủ để làm sạch không khí, tạo điểm nhấn thẩm mỹ và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống hàng ngày. Điều quan trọng là đặt đúng cây – đúng chỗ, chăm cây vừa đủ để chúng phát huy tối đa công dụng mà không gây bất tiện.
Lưu ý khi trồng cây trong nhà
Dù cây xanh mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe, tinh thần và phong thủy, nhưng nếu bố trí và chăm sóc không đúng cách, chúng có thể phản tác dụng – gây nấm mốc, muỗi, thậm chí ảnh hưởng xấu đến chất lượng không khí trong nhà. Dưới đây là những lưu ý quan trọng bạn nên biết:
Không nên trồng quá nhiều cây trong không gian kín
Trồng quá nhiều cây trong phòng nhỏ, đặc biệt là phòng ngủ, có thể làm giảm nồng độ oxy vào ban đêm nếu chọn sai loại cây (đa số cây hấp thụ oxy vào ban đêm). Ngoài ra, cây nhiều sẽ gây ẩm thấp, thiếu thông thoáng, dễ sinh nấm mốc hoặc côn trùng.
- Phòng ngủ nhỏ chỉ nên trồng 1–2 chậu cây nhả oxy về đêm (như lưỡi hổ, nha đam).
- Phòng khách rộng có thể bố trí 2–3 cây lớn + cây để bàn nhỏ.
Chọn chậu thoát nước tốt, tránh úng gốc – sinh muỗi
Nước đọng ở đáy chậu cây là môi trường lý tưởng cho muỗi đẻ trứng, đặc biệt là ở những nơi thiếu ánh sáng và không khí không lưu thông. Bên cạnh đó, cây úng nước rất dễ bị thối rễ, nấm mốc và sinh mùi khó chịu.
- Sử dụng chậu có lỗ thoát nước, thêm lớp sỏi dưới đáy để tránh ứ nước.
- Không tưới nước quá nhiều; chỉ tưới khi đất se khô.
- Với cây trồng thủy sinh, thay nước 1–2 lần/tuần, tránh để nước đục.
Lau lá cây định kỳ để tăng khả năng lọc khí
Lá cây bị bám bụi sẽ làm giảm khả năng hấp thụ khí độc và quang hợp. Việc lau lá cũng giúp cây “thở” tốt hơn và tăng tính thẩm mỹ.
- Dùng khăn ẩm mềm hoặc bông gòn để lau mặt lá (1–2 lần/tuần).
- Tránh dùng nước rửa chén, cồn hoặc hóa chất tẩy rửa lên lá cây.
- Với lá nhỏ hoặc nhiều, có thể dùng bình xịt phun sương nhẹ.
Chọn cây phù hợp nếu nhà có trẻ em hoặc thú cưng
Một số loại cây có chứa độc tố nhẹ nếu ăn phải (ví dụ: lan ý, thường xuân, trầu bà). Nếu trong nhà có trẻ nhỏ hoặc thú cưng tò mò, nên cân nhắc lựa chọn và vị trí đặt cây để đảm bảo an toàn.
- Đặt cây ở nơi cao, treo tường hoặc kệ chắc chắn.
- Ưu tiên các loại cây không độc như: cau tiểu trâm, nha đam, dương xỉ.
- Có thể dán nhãn hoặc hướng dẫn người trong nhà về tính chất của từng cây.
Đảm bảo ánh sáng và thông gió tối thiểu cho cây
Dù là cây ưa bóng thì vẫn cần ánh sáng gián tiếp hoặc đèn led trồng cây để duy trì sức sống. Cây bị thiếu sáng quá lâu sẽ vàng lá, chậm phát triển, dễ sinh bệnh.
- Đặt cây gần cửa sổ, ban công có ánh sáng khuếch tán.
- Mỗi tuần, nên xoay chậu cây đổi hướng để lá phát triển đều.
- Nếu nhà thiếu sáng, nên chọn các loại cực dễ sống như lưỡi hổ, trầu bà, ngũ gia bì.
Chăm sóc đơn giản nhưng đều đặn
Bạn không cần dành nhiều thời gian mỗi ngày, nhưng nên có thói quen chăm sóc cây định kỳ để giữ cây luôn khỏe mạnh – vì cây héo úa không chỉ làm xấu không gian mà còn mất đi khả năng lọc khí.
- Tưới nước đúng lịch, tùy vào từng loại cây (1–3 lần/tuần).
- Cắt tỉa lá vàng, lá úa để cây ra lá mới.
- Có thể bón phân hữu cơ hoặc phân tan chậm mỗi 1–2 tháng/lần.
Trồng cây là một việc nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa – không chỉ làm đẹp ngôi nhà, mà còn là cách bạn rèn luyện tính kiên nhẫn và sự chăm sóc mỗi ngày. Chỉ cần nắm vững một vài nguyên tắc cơ bản, bạn sẽ thấy cây trong nhà luôn tươi tốt, sạch sẽ và mang lại rất nhiều năng lượng tích cực cho không gian sống của mình.
Kết luận
Trong nhịp sống hiện đại, khi con người ngày càng bị bao vây bởi khói bụi, hóa chất và áp lực công việc, thì việc mang thiên nhiên vào nhà không chỉ là xu hướng – mà là một lựa chọn sống lành mạnh, thiết thực và bền vững.
Chỉ với một vài chậu cây nhỏ xinh, bạn có thể làm sạch không khí, cân bằng độ ẩm, xua tan căng thẳng và nạp lại nguồn năng lượng tích cực mỗi ngày. Dù là phòng ngủ, góc làm việc hay nhà bếp, cây xanh đều có thể góp phần biến không gian ấy trở nên dễ thở hơn, nhẹ nhõm hơn và đẹp hơn.
Bạn không cần phải là một “người làm vườn chuyên nghiệp” để bắt đầu. Chỉ cần chọn đúng loại cây, đặt đúng vị trí và chăm sóc một cách vừa đủ, bạn sẽ nhận lại được nhiều giá trị hơn cả mong đợi – không chỉ cho sức khỏe thể chất, mà cả tinh thần.
Hãy thử trồng một chậu lưỡi hổ trong phòng ngủ, một nhánh trầu bà trên bàn làm việc hay một cây dương xỉ nhỏ trong nhà tắm. Bắt đầu từ hôm nay – để chính ngôi nhà của bạn trở thành nơi chữa lành tự nhiên nhất.
